استارتاپ در واقع نوعی شرکت نوپا است که با یک ایده اولیه کار خود را شروع می‌کند و با سرعت رشد کرده و سریع به درآمد می‌رسد. از معروف‌ترین استارتاپ‌های دنیا می‌توان به گوگل، مایکروسافت و اپل اشاره کرد. استارتاپ با یک ایده ناب و خلاق شکل می‌گیرد و یکی از روش های سرمایه گذاری است.

آیا ایده منحصربه‌فرد به‌ تنهایی می‌تواند ضامن موفقیت یک استارتاپ باشد؟ خیر. ایده گام اول است و پس ‌از آن راهی طولانی برای رسیدن به مقصد وجود دارد. بنابراین گام‌های بعدی نیز مؤثر هستند.

یکی از این قدم‌های مهم، سرمایه‌گذاری است تا با استفاده از سرمایه و فراهم آوردن امکانات لازم بتوان ایده ذهنی را به مرحله تجاری شدن و درآمدزایی رساند.

نوع سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها باید به روش مناسبی صورت گیرد تا ایده اولیه به ثمر برسد. در این مقاله به معرفی انواع روش ‌های سرمایه‌ گذاری در استارتاپ‌ها خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید:

فضای کاری اشتراکی (Coworking)

شاید فضای کار اشتراکی به‌‌‌‌طور مستقیم در جذب سرمایه‌گذار برای استارتاپ شما موثر نباشد، اما پیش‌نیازی ضروری برای شروع کارتان است، یعنی محلی برای استقرار شما.
فضای کار اشتراکی که یکی از روش ‌های سرمایه‌ گذاری است به فضای بزرگی گفته می‌شود که همه امکانات یک دفتر مجهز را دارد؛ یعنی در ابتدای کار به‌جای این‌‌که خود را درگیر هزینه‌های گزاف اجاره دفتر و خرید تجهیزات اداری کنید، با صرف هزینه‌ای بسیار ناچیز می‌توانید در این محیط‌ها یک میز و صندلی اجاره کرده و به کار خود بپردازید. در فضای کار اشتراکی معمولا امکاناتی مانند اینترنت پرسرعت، خط تلفن، پرینتر، فکس و اتاق‌های جلسه در اختیار شما قرار می‌گیرد. علاوه بر این امکانات، ارتباطات از دیگر مزایای فضاهای کار اشتراکی است. شما در این محیط می‌توانید با افراد و استارتاپ‌های دیگر ارتباط برقرار کنید و از تجربه‌های آن‌ها برای ادامه کارتان بهره‌مند شوید. در جریان رویدادهایی که در این محیط‌‌ها انجام می‌شود این امکان را دارید تا با سرمایه‌گذاران ایده خود را درمیان بگذارید و آن‌ها را به حمایت از کسب‌وکارتان ترغیب کنید.
در ایران  چندین فضای کار اشتراکی وجود دارد. کافی‌ است در گوگل عبارت «فضای کار اشتراکی» را جست‌وجو کنید تا با مجموعه‌هایی که این امکانات را در اختیار کارآفرینان نوپا قرار می‌دهند، بیشتر آشنا شوید.

مراکز رشد (Incubators)

اگر یک ایده دارید ولی نمی‌دانید که چطور آن‌را به درآمد برسانید، به دنبال یک مرکز رشد باشید. افراد زیادی مرکز رشد را با شتاب‌دهنده اشتباه می‌گیرند. برای اینکه یک شتاب‌دهنده از استارتاپ شما حمایت کند باید یک شرکت ثبت‌شده و یک تیم اجرایی مناسب داشته باشید و بتوانید سرمایه‌گذار را متقاعد کنید که می‌توانید ایده خود را در مدت زمان مشخص به درآمد برسانید، ولی مرکز رشد شما را به یک بازه زمانی کوتاه محدود نمی‌کند و بیشتر سعی‌اش بر این است که راهنمای شما برای رسیدن به هدف مطلوبتان باشد.
به‌طورکلی هدف اصلی مراکز رشد، حمایت از شرکت‌های نوآور و دانش‌بنیان به‌منظور تبدیل خلاقیت‌ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات و خدمات قابل ارائه به بازار است.
مراکز رشد برنامه زمانی مشخصی برای ارائه نتیجه نهایی درنظر نمی‌گیرند و به طور معمول پروژه‌ها بین یک تا دوسال به طول می‌انجامد. حمایت‌های مراکز رشد معمولا در قالب ارائه دفتر کار، مشاوره‌های تخصصی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی انجام می‌شود. معمولا مراکز رشد دولتی یا زیرمجموعه دانشگاه‌ها یا مراکز تحقیقاتی هستند.

 شتاب‌دهنده‌ها (Accelerators)

از دیگر روش‌ های سرمایه ‌گذاری شتاب‌دهنده‌ها هستند که با هدف شتاب‌دادن و سرعت ‌بخشیدن به روند رشد و کسب درآمد استارتاپ شما فعالیت می‌کنند. شتاب‌دهنده‌ها علاوه بر حمایت مالی به مربیگری و منتورینگ (آموزش توسط مدرسان باتجربه‌کاری مرتبط با فعالیت شما) برای پیشرفت در کار و موفقیت استارتاپ‌تان می‌پردازند. یکی از اصلی‌ترین بخش‌های کاری شتاب‌دهنده‌ها، ارائه برنامه زمانی مشخص برای انجام پروژه است. معمولا شتاب‌دهنده‌ها بازه زمانی نود روزه را برای اثبات یک استارت‌آپ و به نتیجه رساندن آن در نظر می‌گیرند. درصورتی‌که صاحبان استارتاپ حمایت‌شده نتوانند در مدت‌زمان تعیین‌شده به تعهدات خود عمل کنند، از حمایت شتاب‌دهنده محروم خواهند شد.
شتاب‌دهنده‌ها در ازای حمایتی که برای رشد استارتاپ‌ها انجام می‌دهند، بخشی از سهام شرکت را دریافت می‌کنند.

مسابقات (Competitions)

یکی از موثرترین روش‌ های سرمایه ‌گذاری که یک استارت‌آپ می‌تواند از طریق آن برای کسب‌وکار نوپای خود سرمایه‌گذار جذب کند، مسابقات است. بسیاری از شرکت‌های بزرگ حامی استارتاپ‌ها از طریق راه‌اندازی هکاتون‌ها و مسابقات، بهترین استارتاپ‌ها را شناسایی کرده و مورد حمایت قرار می‌دهند Hackathon) .رویدادی است که برنامه‌نویسان، توسعه‌دهندگان و طراحان دور هم جمع می‌شوند تا پروژه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری انجام دهند.)
استارتاپ‌ها در صورت برنده‌شدن در این‌ مسابقات علاوه بر جوایز نقدی از حمایت سرمایه‌گذاران برای اجرایی‌شدن ایده خود برخوردار می‌شوند.

سرمایه‌گذاری جمعی (Crowdfunding)

سرمایه‌گذاری جمعی در حقیقت جمع‌آوری سرمایه از طریق درخواست مبلغ کمی پول از تعداد زیادی از افراد است. این نوع سرمایه‌گذاری به دو شکل سرمایه‌گذاری در ازای پاداش و سرمایه‌گذاری در ازای سهام شرکت انجام می‌شود. در سرمایه‌گذاری در ازای پاداش، از سرمایه‌گذار در قبال حمایتی که از استارتاپ می‌کند تقدیر می‌شود، به‌صورتی‌که از او به عنوان حامی استارتاپ یا به اشکال مختلف نام برده می‌شود یا یک نمونه از محصول تولیدی به‌عنوان هدیه برای سرمایه‌گذار ارسال می‌شود. به عنوان مثال برای شخصی که در تولید یک بازی کامپیوتری سرمایه‌گذاری کرده است، یک نمونه از بازی نهایی فرستاده می‌شود.
در روش دوم سرمایه‌گذاری جمعی، یعنی سرمایه‌گذاری در ازای سهام، سرمایه‌گذار در ازای هزینه‌ای که برای حمایت استارتاپ پرداخته در بخشی از سهام شرکت هرچند اندک سهیم می‌شود.

فرشتگان سرمایه‌گذاری (Angel Funding)

در دنیای استارتاپ‌ها فرشتگانی وجود دارند که هر کارآفرین آرزوی جذب این افراد را برای حمایت از کسب‌وکار نوپای خود در سر دارد. اما چرا به این افراد لقب فرشته را داده‌اند؟
 فرشتگان سرمایه‌گذاری برخلاف دیگر انواع سرمایه‌گذار‌ان در مدیریت شرکت دخالت چندانی نمی‌کنند و درگیر آن نمی‌شوند که این امر برای بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها بسیار باارزش است، زیرا می‌توانند بدون دخالت یک سرمایه‌دار (که عموما این افراد نگاه مادی به کسب وکار دارند) ایده خود را به مرحله اجرا برسانند. معمولا فرشتگان سرمایه‌گذاری خودشان کارآفرین، مدیر یا بازنشسته یک بیزینس هستند و سرمایه را از منابع شخصی تامین می‌کنند. شرکت‌هایی مانند فیس‌بوک، واتس‌آپ و اوبر سرمایه‌شان را از طریق همین فرشتگان سرمایه‌گذاری تامین کرده‌اند.

سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC Funding)

سرمایه‌گذاری خطرپذیر یکی از روش‌ های سرمایه ‌گذاری موفق کسب‌وکار‌های استارتاپی در دنیا است. در این روش، سرمایه‌گذار وارد مشارکت با شرکت استارتاپی می‌شود و علاوه بر اثرگذاری بر مسائل مالی و سرمایه‌گذاری، در بخش مدیریت و بازاریابی استارتاپ مشارکت می‌کند. این سرمایه‌گذاری، یکی از سرمایه‌گذاری‌های موفق به شمار می‌آید.
سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سه مرحله شکل می‌گیرد: مرحله اول، بررسی و ارزیابی کسب‌و‌کار نوپا و بستن قرارداد است. مرحله دوم، مشارکت است که در این مرحله طرفین وظایف تعیین‌شده خود را به انجام می‌رسانند. کارآفرین به تکمیل و نهایی‌کردن کار خود می‌پردازد و سرمایه‌گذار علاوه بر تامین مالی در بخش مدیریت و بازاریابی محصول مشارکت می‌کند. مرحله سوم، خروج است که طبق آنچه در قرارداد به‌عنوان استراتژی خروج تعیین شده سود و زیان طرفین محاسبه می‌شود. معمولا فرآیند خروج با فروش سهام سرمایه‌گذار در بورس صورت می‌گیرد.

سخن آخر

در این نوشتار هفت نوع از سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها را معرفی کرده‌ایم که هر یک ویژگی‌ها و شرایط خاص خود را دارند. اگر استارتاپی دارید یا در فکر راه‌اندازی یک کسب‌وکار نو‌پا هستید و برای اجرای آن به سرمایه خارجی احتیاج دارید، مهم‌ترین نکته در جذب سرمایه‌گذار، ایده استارتاپ و اراده شما برای اجرای آن‌ است. اگر این دو گزینه را دارید، این شما هستید که نوع سرمایه‌گذار را انتخاب می‌کنید نه سرمایه‌گذار شما را!